Vitamine E

Vitamine E en Selenium voor paarden

Vitamine E en selenium zijn onmisbare voedingsstoffen voor paarden, vooral voor sportpaarden en paarden die intensief worden getraind. Beide stoffen spelen een cruciale rol bij het beschermen van spiercellen, het ondersteunen van het immuunsysteem en het bevorderen van herstel na inspanning. Maar hoeveel heeft je paard nodig, wanneer moet je het bijvoeren, en waar moet je op letten bij de keuze van een supplement?

In deze uitgebreide gids lees je alles over de werking, dosering en het belang van vitamine E en selenium, plus praktische tips om tekorten of overdosering te voorkomen.

Wat is vitamine E

Vitamine E is een vetoplosbare vitamine (ook wel tocoferol) en een krachtige antioxidant. Antioxidanten beschermen het lichaam tegen vrije radicalen – agressieve stoffen die ontstaan tijdens normale stofwisselingsprocessen, maar in overmaat schade kunnen veroorzaken aan spieren en weefsels.

Bij paarden is vitamine E belangrijk voor:

• Spieren – voorkomt spierverzuring en ondersteunt herstel na inspanning
• Immuunsysteem – draagt bij aan een sterke weerstand
• Zenuwstelsel – ondersteunt de prikkeloverdracht
• Vruchtbaarheid – essentieel voor drachtige merries

Een volwassen paard heeft zo’n 700 spieren, goed voor 40-50% van het lichaamsgewicht. Bij inspanning produceren deze spieren afvalstoffen (vrije radicalen) die moeten worden afgevoerd om spierschade te voorkomen. Vitamine E speelt hierin een sleutelrol.

Wat is selenium?

Selenium is een sporenelement – een mineraal waarvan paarden maar een kleine hoeveelheid nodig hebben. Het is, net als vitamine E, een antioxidant en helpt vrije radicalen te neutraliseren. Selenium ondersteunt bovendien de werking van vitamine E.

Dagelijkse behoefte selenium: ca. 0,2 mg per 100 kg lichaamsgewicht (voor een paard van 500 kg is dat 1 mg per dag).

Let op: selenium heeft een kleine veiligheidsmarge. Een te hoge dosering kan schadelijk zijn (vergiftiging kan optreden bij langdurige inname van meer dan 1 mg per 100 kg lichaamsgewicht per dag). Om zeker te weten hoeveel selenium je paard nodig heeft adviseren wij een bloedtest te doen via de dierenarts. Zo voorkom je overdosering.

Hoe werken vitamine E en selenium samen?

Tijdens arbeid ontstaan drie typen vrije radicalen:

• Peroxiden
• Hydroxylradicalen
• Hydroxide-anionen

Vitamine E en selenium neutraliseren deze vrije radicalen, waardoor spierschade na inspanning wordt voorkomen en het herstel wordt versneld. Ze werken bovendien efficiënter in combinatie dan afzonderlijk, vooral wanneer ook vitamine C aanwezig is (zoals in de TRM Vita E Plus)

Hoeveel vitamine E heeft een paard nodig?

De National Research Council geeft de volgende richtlijnen voor vitamine E:

• Basisbehoefte volwassen paard: ca. 500 mg per dag
• Lichte arbeid: ca. 800 mg per dag
• Zware arbeid: ca. 1.000 mg per dag

Paarden met spieraandoening: hogere doseringen in overleg met dierenarts

De behoefte neemt toe bij intensieve training, hogere vetgehaltes in het rantsoen, ziekte, spierproblemen of dracht.

Natuurlijke vs. synthetische vitamine E

Er zijn twee varianten vitamine E:

• Natuurlijke vitamine E (d-alpha-tocoferol) – wordt het best opgenomen door het paardenlichaam.
• Synthetische vitamine E (dl-alpha-tocoferol) – heeft een lagere biologische beschikbaarheid; er is meer van nodig om hetzelfde effect te bereiken.

Tip: Kies bij voorkeur voor een supplement met natuurlijke vitamine E, zeker als je paard weinig gras krijgt.

Wanneer bijvoeren?

Paarden krijgen vitamine E vooral binnen via vers gras. Tijdens het weideseizoen is de kans op een tekort kleiner. In periodes met weinig of geen weidegang (bijv. in de winter) of bij lage seleniumwaarden in de bodem, neemt het risico op tekorten toe.

Aanvullend bijvoeren is aan te raden bij:

• Weinig tot geen weidegang
• Intensieve training of wedstrijden
• Spierproblemen (zoals tying-up)
• Drachtige merries en opgroeiende paarden
• Herstel na ziekte of blessure
• Tekort aan vitamine E of selenium

Wanneer je twijfelt adviseren wij altijd om een bloedonderzoek via de dierenarts te laten doen. Aan de hand van de bloedwaardes kan een Vitamine E tekort geconstateerd worden.

Een tekort aan vitamine E kan leiden tot:

• Spierschade en spierpijn
• Vertraagd herstel
• Verminderde weerstand

Een tekort aan selenium kan daarnaast zorgen voor:

• Slechte afweer
• Brokkelhoeven
• Doffe vacht
• Vetontstekingen

Overdosering: pas op!

Hoewel een tekort schadelijk is, geldt dat ook voor een teveel: Een Vitamine E overschot kan leiden tot bloedarmoede, omdat rode bloedcellen kapot springen. Max. 20 mg per kg lichaamsgewicht per dag. Een overschot van Selenium wordt niet eenvoudig uitgescheiden en kan leiden tot haaruitval, brokkelhoeven en zelfs zenuwschade.

Toedieningsvormen en combinaties

Vitamine E is vetoplosbaar en wordt beter opgenomen in combinatie met lijnzaadolie. Mogelijke toedieningsvormen:

• Poeder (natuurlijke vitamine E) – eenvoudig door het voer te mengen
• Olie – directe en goede opname

Conclusie

Vitamine E en selenium zijn onmisbaar voor gezonde spieren, een sterk immuunsysteem en optimale sportprestaties. Zorg voor de juiste balans, want zowel een tekort als een overschot kan schadelijk zijn. Kies voor natuurlijke vitamine E, let op de dosering van selenium en stem de hoeveelheid af op de arbeid en gezondheidstoestand van je paard.

Zo geef je je paard de beste kans op soepele spieren, snelle recuperatie en een sterke weerstand – het hele jaar door.

Bekijk hier ons volledige aanbod aan Vitamin E voor paarden.