Gastblog NAF : Gewichtscontrole – Een enorm probleem in paardenwelzijn
Overgewicht is in een groot deel van de Westerse wereld een serieus probleem. Niet alleen mensen en hun huisdieren lijden onder de obesitas epidemie, ook veel paarden in het Verenigd Koninkrijk en de rest van Europa hebben te maken met de gezondheidsrisico’s die overgewicht met zich mee brengen. Onderzoeken laten zien dat bijna de helft van de paardenpopulatie te maken heeft met overgewicht of obesitas en het probleem blijft niet beperkt tot paarden die weinig of geen werk verrichten. Onderzoek in een Zweedse rijschool toonde aan dat zelfs van de paarden die regelmatig beweging kregen, 25-32% bij een algemene beoordeling van de gezondheid te zwaar werd bevonden . Alle paarden en pony’s lopen risico om te dik te worden. Daarom is het belangrijk om vroeg in te grijpen. Maar hoe kunnen eigenaren de symptomen herkennen en gepaste maatregelen treffen om de gewichtstoename onder controle te houden
Allereerst is het aan te raden om het gewicht van je paard regelmatig op te meten, omdat het moeilijk kan zijn om geleidelijke veranderingen waar te nemen als je je paard iedere dag ziet. Een weegbrug kan een precieze meting geven, maar slechts weinig mensen hebben hier toegang toe. Daarom is een speciaal meetlint een goed alternatief; ze geven niet altijd een precieze meting, maar als dezelfde persoon wekelijks hetzelfde lint gebruikt om te meting uit te voeren zullen veranderingen alsnog zichtbaar worden.
Probeer ook je paard te beoordelen aan de hand van de Body Condition Score. Er zijn twee bruikbare methodes. De 1-9, waar 1 = extreem mager en 9 = obesitas, ontwikkeld door Henneke et al , en 0-5, waar 0 = extreem mager en 5 = obesitas, ontwikkeld door Carroll en Huntington . Het maakt niet veel uit welke methode je kiest, zo lang je maar altijd aangeeft welke je gebruikt, en altijd dezelfde methode gebruikt. Wij raden de 0-5 methode aan, omdat het makkelijk te visualiseren is en doorgaans vaker wordt gebruikt in Europa.
Kijk ook of je vetophopingen ziet bij je paard. Dit zijn plekken waar overtollig vet wordt opgeslagen. Bij paarden is dit vaak op de manenkam, op de schouder of er vlak achter, bij de ribben en bij de staartaanzet. Bekijk met name de manenkam zorgvuldig. Met uitzondering van hengsten, is het voor geen enkel ander paard gezond om een verdikte manenkam te hebben. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat een dikke nek, vooral als dit gepaard gaat zonder andere ophopingen van overtollig vet op het lichaam, dit een indicatie kan zijn voor insulinedisregulatie wat bij het Equine Metabolic Syndrome (EMS) voorkomt.
Het ontwikkelen van een doordacht managementsysteem voor je paard kan helpen het gezonde gewicht in stand te houden, zeker als hij snel aankomt. Afhankelijk van hoe lang je paard in de wei staat zal de weidegang alle, of een groot deel van de energievoorziening verzorgen. Daarom is het belangrijk om het graasgedrag in goede banen te leiden, om zo de gewichtstoename van het paard onder controle te kunnen houden. Simpelweg het paard minder lang in de wei zetten is niet de beste benadering, omdat dat enerzijds betekent dat het paard langer op stal zal staan en dat op zichzelf al niet ideaal is, en anderzijds omdat het waarschijnlijk niet zal helpen.
Onderzoek heeft aangetoond dat paarden (en pony’s in het bijzonder) zichzelf kunnen aanleren om hun bijtfrequentie op te voeren als reactie op een verkorte tijd in de wei. Het gevolg hiervan is dat de daadwerkelijke inname van gras nauwelijks zal verminderen als ze slechts een paar uur in de wei staan . Ze eten het liefst zo veel mogelijk wanneer ze de kans krijgen! Echter, het gebruik van een graasmasker vermindert duidelijk de inname van gras terwijl het paard toch langere tijd in de wei kan staan en de hele dag door kan eten. Dit maakt deze optie de makkelijkste en prettigste optie voor velen. Als alternatief kan ook gebruik worden gemaakt van ‘paddock paradise’, waarbij gebruik wordt gemaakt van een grasstrook waar grazen mogelijk is rond een plaats die kan worden gebruikt rijbaan of grasland voor hooiproductie. De looproutes hebben een positieve invloed op alle paarden in de kudde, omdat die de paarden stimuleren om op een natuurlijke manier in beweging te blijven.
Voor alle typen paarden en pony’s is het belangrijk dat ruwvoer en vezelrijk voer het grootste deel van het dieet blijft en moet indien mogelijk onbeperkt beschikbaar zijn, of het moet op een manier moet worden gevoerd zodat een paard gedurende de hele dag beschikking heeft tot het ruwvoer. Dit is natuurlijk een uitdaging voor eigenaren van paarden die gevoelig zijn voor gewichtstoename. Daarom is belangrijk om, zeker wanneer paarden veel tijd op stal verblijven, zowel het soort ruwvoer, als de manier van voeren met zorg te bepalen.
Hooinetten en met name de fijn gemaasde hooinetten kunnen goed worden gebruikt om de duur van het eten van ruwvoer te verlengen. Het paard wordt op deze manier gestimuleerd om kleine hapjes te nemen, zoals paarden dat van nature gewend zijn. Dit maakt deze methode ideaal voor sommige paarden. Echter, hooinetten bootsen niet de natuurlijke graashouding na en hooinetten kunnen, zeker wanneer de mazen klein zijn, frustratie en belasting op de nek veroorzaken . Kies er dan voor deze paarden voor om een slowfeeder te gebruiken die op (of laag bij) de vloer wordt geplaatst om de belasting om te nek te verminderen en de natuurlijke graashouding na te bootsen. Kies bij het selecteren van het ruwvoer voor hooi met een lage hoeveelheid niet-structurele koolhydraten (NSK), ongeveer 10-12% NSK. Indien dit niet mogelijk is kan het weken van het hooi ook een oplossing zijn om de hoeveelheid suiker in het hooi te verminderen.
Voedingssupplementen kunnen ook een waardevolle aanvulling zijn op het dieet. Het is bekend dat orale toediening van magnesium bij mensen de insulinegevoeligheid ondersteunt, bijvoorbeeld bij diabetes. Dit verband wordt nu ook bij paarden steeds vaker erkend , en wordt tijdens de orale suppletie van magnesium de omtrek van de hals gemeten. Ook aanvulling van het dieet met verschillende kruiden kan het paard ondersteunen. Met name maritieme extracten zijn interessant, omdat zowel bruine algen als spirulina lijken bij te dragen aan gewichtsverlies en insulineopname, waarbij spirulina al resultaten heeft geboekt bij paarden . Echter, het is niet alleen maar zeewier wat de klok slaat. Natuurlijke componenten als kurkuma , wat gewonnen wordt uit geelwortel, en leucine wat in zonnebloemen zit worden ook in verband gebracht met ondersteuning van het metabolisme. Uiteraard is een supplement niet de enige oplossing, maar het wordt aanbevolen als onderdeel van een goed management en een zorgvuldig samengesteld dieet voor paarden die aanleg hebben om dik te worden.
Een proef met een voedingssupplement op basis van magnesium en kruiden en een controlegroep die een placebo kreeg toegediend toonde aan dat de paarden met overgewicht in de testgroep meer gewicht verloren in een kortere tijd dan de paarden in de controlegroep, met een waarneembare verandering en gemiddeld gewichtsverlies van 24,2 kg in 9 weken.
Concluderend, voorjaars- en zomergras kunnen een ware uitdaging zijn voor eigenaren van paarden die aanleg hebben om dik te worden. Echter, een goed management in combinatie met een energiearm dieet en NAF Slim wordt aanbevolen om de essentiële fytonutrienten toe te voegen aan het dieet om een gezond gewicht te ondersteunen bij paarden die geneigd zijn snel aan te komen.
Over de schrijver: Kate Hore is een geregistreerd voedingsspecialist gespecialiseerd in diervoeding en is aangesloten bij de Association for Nutrition . Kate is al meer dan twintig jaar Senior Nutritionist bij NAF. Daarnaast deelt ze haar passie voor doelgerichte voeding ook door middel van door vakgenoten beoordeelde gepubliceerde artikelen, artikelen in tijdschriften en door gastcolleges te geven op universiteiten.
