Help, heeft mijn paard last van zand in de darmen?

Elk paard heeft wel een beetje zand in de darmen, wat niet direct een probleem vormt. Zand komt over het algemeen in de darmen terecht doordat, tijdens het eten, kleine beetjes aarde (bodem, zand) meekomen. Dit gebeurt bij het eten vanaf een zanderige ondergrond (paddock), of bij het grazen op een korte weide. Meestal gaat dit zand redelijk probleemloos het spijsverteringskanaal door met zijn voeding. Maar zodra er meer zand blijft hangen dan er mee naar buiten komt, is het belangrijk om aan de bel te trekken. Je kunt zand in de darmen in veel gevallen zelf behandelen. Hoe kun je jouw paard helpen bij dit probleem?

1. Check de bodem goed!

Hoe zit het met de deeltjes grootte van de bodem waar jouw paard op staat? We kunnen namelijk wel concluderen dat, hoe groter de deeltjes, hoe groter het risico op teveel zand inname. Wanneer we het hebben over kleine deeltjes, gaat het vaak om klei of slib. Klei komt minder mee met het ruwvoer en de deeltjes die hiervan meekomen, zijn vaak klein en licht en dus niet direct een gevaar. De grotere delen, zoals echte zand en modder korrels, zijn scherper en zwaarder en deze zakken onderin de dikke darm. Dit kan voor irritaties zorgen bij jouw paard. 

Wanneer jouw paard veel in aanraking komt met grotere deeltjes, is er een verhoogd risico en adviseren we om preventief een zandkuur te geven.

2. Waar voer je jouw paard?

Bied jij jouw paard ruwvoer aan in bijvoorbeeld de paddock? Dan is het niet te adviseren om dit vanaf de grond te geven, maar in een bak, ruif of hooinet. Je kan je zo voorstellen dat ook paarden knoeien. Wanneer er veel hooi op de grond valt tijdens het eten, kan je paard alsnog teveel zand binnenkrijgen bij het opeten van deze restjes. We adviseren dus ook om de ondergrond waar jouw paard eet, altijd te voorzien van bijvoorbeeld rubberen matten of tegels.

Staat jouw paard het gehele jaar op de wei? Buiten het grasseizoen (in voorjaar, najaar en winter) groeit het gras nauwelijks. De wei wordt vaak kalig, zanderig. Toch zien we dat paarden wel blijven eten van deze weides. Vaak trekken ze de korte grassprieten uit de grond met wortel en al, hier zit dan weer zand aan, wat je juist niét wilt hebben in de darmen van je paard. 

Het is dan ook niet verwonderlijk dat uit onderzoek bleek dat 63% van de ernstige zandkoliekgevallen zich in oktober tot november voordeden: in de periode na de overgang naar de paddock/kalere weide. Een zandophoping bouwt zich wekenlang op: tref daarom nú alvast maatregelen bij je voerplek!

3. Vezels?

We gaan even een beetje dieper op het spijsverteringskanaal in richting de dikke darm. De dikke darm is een groot verterings-vat, waar spijsverterings-enzymen vezels afbreken tot bruikbare deeltjes. Alleen als dit ‘vat’ continu goed gevuld is met vezels, voorkom je dat zand neer kan dwarrelen. Voer je niet voldoende of niet vaak genoeg vezels, dan zakken zware dingen zoals zand, vuil etc. naar beneden en hopen daar op.

Voer dus liefst zoveel mogelijk hooi, voer in ieder geval 2ca. 2 kg hooi per 100 kg lichaamsgewicht per dag verdeeld over meerdere porties (10 kg bij 500 kg paard). Heeft jouw paard overgewicht of aanleg om dik te worden? Geef dan liever meer kilo’s arm hooi dan wat minder rijk hooi. Kies ook in je overige voeding altijd voor de meest vezelrijke opties, zoals de voeding van Vitalbix.

Wil je weten of het ruwvoer dat jij voert geschikt is voor jouw paard? Dan biedt een Quickscan uitkomt. Je meet hiermee hoeveel vezels, energie, suikers en eiwitten jouw ruwvoer bevat. Hiervoor kun je gebruik maken van de Vitalbix Ruwvoer Quickscan. Deze geeft een exacte uitslag en geen banbreedtes.

4. Zorg dat je paard zoveel mogelijk buiten komt

Het is niet altijd mogelijk, maar houd jij je paard aan huis of ben je op zoek naar een pensionstal: geef dan prioriteit aan de tijd, ruimte en ruwvoervariatie (bv. wilgentakken en hooi naast gras) die jouw paard buiten kan krijgen. Door het bewegen én de continue gevarieerde aanvoer van ruwvoervezels help je zijn spijsvertering in het algemeen. Hoe beter die werkt, hoe kleiner de kans op koliek.

5. Zorg voor genoeg hydratatie

Net zoals dat wij mensen genoeg water moeten drinken op de dag, is dit voor paarden ook van cruciaal belang. Verschillende onderzoeken wijzen uit dat het te weinig water drinken vaak gepaard gaat met verschillende vormen van koliek. Zorg dus dat je paard altijd beschikking heeft tot genoeg schoon water. Sommige paarden drinken uit een natuurlijke poel, waar niets mis mee is, maar let er dan wel op dat het niet te ondiep wordt. Een ondiepe poel zorgt er namelijk weer voor dat je paard zand binnenkrijgt bij het drinken van water, en dat is juist wat je niét wilt!

6. Geef een zandkuur

Het is aan te raden om, afhankelijk van de risico’s bij jou(w paard) 1 keer per 1, 2 of max 3 maanden preventief een kuur te geven. Zo help je om te voorkomen dat zand de kans krijgt op te bouwen. Bij onze eigen paarden doen wij dit maandelijks. Geen enkele van deze tips is een wondermiddel of een garantie dat jouw paard nooit koliek zal krijgen. Maar hoe meer tips je toe kunt passen, hoe beter het is voor het welzijn van jouw paard, dát is wel een garantie. 

Wil je jouw paard een zandkuur geven? Neem dan een kijkje bij ons assortiment Zandkuren.